Prevención e sensibilización, as claves na loita contra o VIH

Galicia rexistrou 2.377 novos diagnósticos de infección polo VIH entre 2004 e 2015, cunha media anual de 198 infeccións, o que representa unha incidencia anual media de 71,5 casos por millón de habitantes, dos cales as catro quintas partes foron homes e a idade media os 38 anos, segundo reflicte o 'Informe VIH-sida en Galicia 2016', publicado na súa web polo Sergas.

Deste xeito, a cociente anual media de Galicia sitúase por baixo da incidencia do conxunto das comunidades autónomas españolas que declaran casos actualmente ao Sistema de Información sobre novos diagnósticos de VIH autonómicos, que foi de 101,4 casos por millón de habitantes e ano no período 2004 a 2014.

Fronte aos 2.377 novos diagnósticos de infección polo VIH en Galicia, entre 2004 e 2015 declaráronse 851 de sida, o que supón un 179 por cento máis de rexistros de infección que da enfermidade.

O documento publicado polo Sergas na súa web indica que a incidencia anual dos casos de sida "está estabilizada en menos de 20 por millón de habitantes desde o ano 2011".

A práctica de risco máis asociada coa infección polo virus nos doce anos analizados neste informe do Sergas foi a das relacións sexuais no 77 por cento das ocasións --39,4% entre homes que teñen sexo con outros homes (HSH) e 37,6% entre heterosexuais--.

Mentres, as infeccións por compartir material de inxección para drogas supoñen o 17,6 por cento dos casos rexistrados de nova infección polo VIH.

A idade máis frecuente de diagnóstico dos casos de sida sitúase ao redor dos 40 anos, pero xa se rexistraron 77 casos en persoas maiores de 64 (79% homes), e maioritariamente pola vía heterosexual. "De maneira que debemos ter en conta este feito ante unha exploración das persoas maiores na práctica asistencial", recóllese no informe.

DIVERSIFICAR OS PROGRAMAS DE PREVENCIÓN

Ademais, o documento pon de manifesto que os infectados non orixinarios de España representan o 17 por cento dos casos rexistrados --28% das mulleres e 14% dos homes--, o que "supón a necesidade de diversificar os programas de prevención para adaptalos á poboación inmigrante, grupo social e culturalmente moi heteroxéneo, e especialmente vulnerable, sobre todo as mulleres".

No informe sinálase, ademais, que o 48 por cento dos infectados presentaba diagnóstico tardío cando foi diagnosticado e, así mesmo, a metade dos casos de sida rexistrados neste período --o 70% nos cinco últimos anos-- coñecía ao mesmo tempo a súa condición de infectado polo VIH e da súa enfermidade --menos de seis meses dunha a outra situación--.

Deste xeito, no informe insístese na prevención "como alternativa principal de control do problema". "Esta circunstancia ten máis importancia, se cabe, pola tendencia actual do aumento das infeccións por prácticas de risco asociadas á transmisión sexual e, debido á non percepción de risco que ten estas persoas, o diagnóstico precoz da infección debe ser o mecanismo principal de actuacións a curto e medio prazo en Galicia".

DIMINUCIÓN DE ALTAS HOSPITALARIAS

Ademais, o informe recolle que de 2000 a 2015 observouse unha "importante diminución das altas hospitalarias de pacientes con infección polo VIH", cunha estabilización no últimos tres anos. Segundo se concreta no documento, as altas maioritariamente son de homes e cunha idade media en aumento.

Respecto diso, precísase que diminúen as hospitalizacións con diagnóstico principal de infección polo VIH, así como aquelas de enfermidades definitorias de sida, e aumentan as altas por outras enfermidades non relacionadas co VIH.

Mentres, a mortalidade desde o ano 2008 sitúase por baixo das tres mortes por 100.000 habitantes en Galicia, maioritariamente en persoas de 35 a 54 anos. O informe destaca que a supervivencia dos pacientes con infección polo VIH "mellorou moito coa introdución dos tratamentos antirretrovirais de alta eficiacia, pero esta segue sendo unha patoloxía grave que non ten curación".

O informe constata "un importante gasto en pacientes con VIH", que "presenta unha tendencia crecente ata o ano 2010, pero que logo se estabiliza para baixar algo nos dous últimos anos".

CONCLUSIÓNS

Con todo, o informe conclúe que as taxas de novos diagnósticos polo VIH en Galicia son menores que as do Estado español e reflicte que o virus se transmite maioritariamente por vía sexual.

Ademais, fai fincapé nas súas conclusións que a transmisión entre homes é a categoría maioritaria, cunha "importante tendencia ao aumento ano a ano".

Tamén conclúe que o atraso diagnóstico é "moi importante", maioritariamente cando a transmisión é por manter prácticas sexuais non seguras. Ademais, incide en que a mortalidade polo VIH-sida "segue diminuíndo aos poucos".

Finalmente indica que o 1,7 por cento das probas rápidas de detección do VIH "foron reactivas", o que, segundo concreta o informe, facilita "o diagnóstico precoz da infección e a posibilidade de chegar a colectivos con escaso contacto cos servizos de saúde".