A nova narrativa Transmedia

Tradicionalmente vimos historias que se adaptaban a diferentes formatos, o caso máis común é a adaptación no cinema ou series de televisión de novelas. Aínda que sempre hai matices entre as versións dun relato segundo as diferentes canles (lembramos a gastada frase "é mellor o libro que a película"), por regra xeral trátase de explicar o mesmo en diferentes medios de comunicación. Pero, que pasaría se a historia adquirise un desenvolvemento diferente en función de cada medio de comunicación? Entón estariamos a falar do fenómeno coñecido como transmedia.

O reitor da Universidade do Sur de California Henry Jenkins é un experto mundial na cuestión e defínea deste xeito: "A narrativa transmedia representa un proceso no cal os elementos que integran unha ficción son sistematicamente dispersados a través de múltiples canles de distribución co obxecto de crear unha experiencia de entretemento unificada e coordinada. O ideal é que cada medio ou apoio realice a súa contribución persoal no desenvolvemento da historia".

Son produtos transmedia fenómenos como Star Trek, Star Wars, The Matrix, Piratas doCaribe, Harry Potter, Lost ou The Walking Dead. Tomemos o exemplo de Star Wars a famosa saga creada por George Lucas. A partir do filme orixinal estreado o 1977 xorde a serie orixinal que segue unha historia máis ou menos ordenada a través de sete títulos ata o momento. Pero Disney, a propietaria dos dereitos da obra, está programado o lanzamento de varios espín-offs con historias paralelas ao oficial e personaxes en ocasións diferentes. E isto non é todo, os diferentes formatos e medios desenvolven os seus propios relatos aparte: videoxogos, cómicos, novelas, series de animación (incluída unha serie de Lego) ...

Carlos A. Scolari sintetiza a narrativa transmedia nunha fórmula ( revista Telos, Nº103 ):

IM + CPU = Transmedia storytelling

Onde IM sería a industria dos medios e CPU a cultura participativa dos usuarios, posto que como el mesmo explica "os 'prosumers' tamén colaboran na construción do mundo narrativo: aínda que hai un relato oficial (canon) xestionado polo emisor, a este relato creado de arriba abaixo téñense que sumar as historias bottom-up dos consumidores, convertidos agora en produtores".

A importancia do usuario dentro do universo Transmedia é crucial, como explica Christy Dena da empresa Universe Creation 101, porque, na súa opinión, estes produtos non son consumidos, posto que están pensados para interactuar con eles, vivilos como unha experiencia. Como exemplo, Scolari recórdanos que aínda que a saga de Harry Potter está oficialmente terminada,son miles de historias escritas por fans que circulan nas redes, e conclúe coa opinión, "os mundos narrativos Transmedia sábese onde empezan, pero nunca onde acaban. "