​UUAA lamenta que 2016 foi "un dos peores anos da historia" do lácteo

Unións Agrarias (UU.AA.) fixo balance de 2016, "un dos peores anos da historia" do lácteo, no que as explotacións galegas seguiron vendendo por baixo de custos de produción, as cales se atopan nunha "situación de perdas acumuladas" durante varios exercicios.

En rolda de prensa en Santiago, o responsable de Servizos de UUAA, Óscar Pose, alertou de que "se mantén a crise" dos baixos prezos en Galicia, pois pese ao incremento desde verán, os gandeiros galegos continúan como os que menos cobran de España, polo que "producir debaixo de custos durante tantos meses é complicado".

O luns, o Ministerio de Agricultura deu a coñecer que entre xaneiro e novembro de 2016 Galicia perdeu máis de 500 granxas lácteas --o 60% de todas as que pecharon en España--. Pose chama a atención sobre esta cantidade de explotacións que desapareceron, pero tamén sobre o número "aínda máis importante" das que se atopan nunha "situación moi dramática", con "endebedamento crónico" que "non poden pechar".

Respecto diso, advirte de que granxas lácteas en situación de "inestabilidade" financeira" nin sequera poden pechar a pesar da situación crítica na que se atopan", xa que contan con "préstamos sobre as súas vivendas e propiedades", polo que "van requirir moitos meses de prezos estables e altos" para poder saír adiante.

Ante isto, Pose reclama á Xunta e ao Goberno central que poñan fin á súa "parálise crónica", deixen de facer "teatro" con anuncios que considera fraudulentos e que "empecen a traballar por e para o medio rural".

PREZO "IRREAL"

Na actualidade, os gandeiros galegos cobran 29,7 céntimos polo litro de leite, e Pose lembra que os custos de produción para non vender a perdas fixados polo Ministerio de Agricultura son de entre 33 e 34 céntimos, aínda que considera que deben ser de máis de 36 céntimos para "chegar ao salario mínimo interprofesional".

Respecto diso, apunta que esta situación de prezos é "irreal", xa que mentres as explotacións "seguen acumulando perdas" prodúcense "incrementos importantes" no prezo dos produtos industriais do leite en po (+19%) e manteiga (+43%), o que tería que facer tirar cara arriba o que se paga polo leite.

"PARÁLISE TOTAL" DO ACORDO LÁCTEO

Así mesmo, denunciou a "parálise total" do acordo lácteo asinado en setembro de 2015, que "buscaba repartir mellor o equilibrio entre os diferentes elos da cadea", pero "cada vez hai máis desequilibrio".

Sobre este extremo, censura que "contrasta" que as cadeas de distribución e industrias declaran "máis ganancias" en 2016 con "un dos peores anos da historia" para o sector lácteo.

Todo iso con "a conivencia" da Xunta e Goberno, pois o acordo "séguese incumprindo" e "non está a haber repercusión directa" no prezo que reciben os produtores.

A continuación, reprochou que a día de hoxe non se ten nin un só dato" sobre o decreto de cesións, que ía supoñer saber "quen eran os que gañaban" na cadea de valor. Por iso, esixe que se dean a coñecer "de forma inmediata" os datos na comisión de seguimento ou se sancione a quen incumpra.

Tamén pide que se regulen os primeiros compradores, pois son intermediarios que compran "grandes cantidades de leite sen ningunha garantía de pago"; á vez que segue sen saír adiante o decreto de identificación de orixe.

6,5 MILLÓNS ABONADOS POLA DISTRIBUCIÓN

Xunto a isto, Unións Agrarias pon o foco en que "segue habendo imposición de contratos lácteos", a través de cláusulas abusivas e descontos a produtores.

E é que resalta que Lactalis segue sen abonar dous millóns de euros que debe aos produtores galegos. Aquí, referiuse ao acordo chegado tras a presión a cadeas de distribución en decembro de 2015 para facer chegar a subidas de dous céntimos no leite ás industrias, e que estas repercutisen nos gandeiros.

Tras un ano de acordo, informou de que as cadeas de distribución abonaron ás principais industrias un total de 6,5 millóns de euros, pero "falta unha cantidade importante" de Lactalis de "máis de dous millóns de euros", que "segue sen pagar aos gandeiros galegos".

Por iso "xa están en marcha" dúas denuncias nos xulgados contra Lactalis, en Mondoñedo --por contrato fraudulento ata o mes de setembro, que descontou diñeiro nas contas de produtores-- e en Vilalba --polos dous millóns que debe--. Asegura que DIA e Carrefour "van declarar a favor" de gandeiros neste último caso.

"MALA XESTIÓN" DA XUNTA EN PAC E PLANS DE MELLORA

Unha das cuestións sobre as que fixo fincapé o responsable de Servizos de UU.AA. é acerca das axudas para os plans de mellora de explotacións, xa que critica que "quedaron na cuneta 1.500 proxectos de explotacións" sen aprobar por unha Xunta "inoperativa".

Sobre esta cuestión, recrimina que á conselleira de Medio Rural "enchíaselle a boca" ao falar de 125 millóns en dous anos para estes plans de modernización, pero "non dicía" que 94 millóns "veñen de Bruxelas", mentres a Xunta só achega 22 millóns e o Ministerio 10 millóns.

Tamén indica que as explotacións galegas terían que investir 300 millóns para cobrar eses 125 millóns, posto que "non é unha axuda directa", senón que se paga unha porcentaxe do que inviste, "e aínda así se denegan a maior parte dos plans de mellora de 2016".

Óscar Pose apunta que o Goberno galego concedeu primas de incorporación a xente con explotacións novas, pero non se dá luz verde aos que necesitan melloras en granxas en activo. Por tal motivo, ironiza con que Medio Rural "conseguiu crear unha nova figura" que "son os gandeiros sen explotación".

A isto unir que 2016 foi "un dos peores anos de xestión" na PAC por parte da Xunta, pois a finais de 2016 "aínda había explotacións que non cobraran as axudas de 2015".